Dean Village, malownicza wioska w centrum miasta

Dean Village to dawna wioska młynarska położna około 10 minut spacerkiem na Północny-Zachód od centrum Edynburga. Przez ponad 800 lat służyła ona Edynburgowi i okolicom jako główne źródło zaopatrzenia w mąkę i pieczywo. Dawno temu w tętniącej życiem Dean Village znajdowało się 11 młynów, napędzanych przez silnie rwącą rzekę Water of Leith. Dziś, senna i niezwykle malownicza wioska, stanowi drogą dzielnicę mieszkalną. Jest poza tym popularną atrakcją turystyczną, z tymi swoimi wąskimi kręconymi uliczkami, których sieć nie zmieniła się od średniowiecza; jest miejscem, w którym czas stanął w miejscu.  Czasami trudno uwierzyć będąc w Dean Village, że jest się w sercu całkiem dużego przecież miasta. 

Dean Village, dawna wioska młynarska

spichlerz nad rzeką Water of Leith

O obecności w wiosce młynarzy i piekarzy świadczą chociażby wmurowane płyty – na nadprożach i na murach zabudowań – przedstawiające skrzyżowane kociuby, czyli wiosła do wyjmowania chleba z pieca, symbol cechu piekarzy (baxters).

nadproże w XVII-wiecznym budynku należącym do celu piekarzy w Dean Village

skrzyżowane kociuby, symbol cechu piekarzy, tablica z XVII wieku, Dean Village

Do cechu należały również budynki, pełniące niegdyś rolę spichlerzy lub, w których na przykład pobierano myto za przejazd przez wioskę. W dawnych czasach przez Dean Village prowadziła bowiem główna droga do Edynburga, do czasu aż zbudowano most, który obecnie wznosi się na wysokości ok. 30 metrów nad wioską.  Monumentalny Dean Bridge o czterech łukach zaprojektowany został przez znanego szkockiego architekta, Thomasa Telforda i powstał w latach 30-tych XIX wieku, łącząc rozkwitające wówczas Nowe Miasto ze światem zewnętrznym. 

XVII-wieczne skrzyżowanie w Dean Village, niegdyś główna droga prowadząca do Edynburga

 Idąc ścieżką wzdłuż rzeki Leith od Stockbridge natkniemy się na studnię św. Bernarda, którą zdobi rzeźba greckiej bogini zdrowia, Hygei. Studnię zbudowano na początku XIX wieku, po tym, jak w rzece „odkryto” źródło wody mineralnej, śmierdzącej okrutnie, lecz ponoć o niezwykle pożytecznych dla zdrowia mocach. Wierzono, że woda ze studni uzdrowi każdą ludzką przypadłość od siniaków począwszy, na ślepocie skończywszy. Współczesne badania wykazują, że woda jest niezdatna do picia i nie wolno jej absolutnie próbować.  Nie przeszkadza to jednak pstrągom, które w wodzie rzecznej występują nader obficie. 

Studnia św Bernarda, Water of Leith, między Stockbridge a Dean Village

bogini grecka Hygeia

Najbardziej imponującym zabudowaniem Dean Village jest kompleks Well Court, czyli Dziedziniec Studzienny, zbudowany z czerwonego piaskowca w latach 80-tych XIX wieku po wyburzeniu tradycyjnych zabudowań młynarskich. W dziedzińcu miały znajdować się mieszkania dla lokalnych rodzin robotniczych, składające się z dwóch do trzech pokoi, o całkiem przyzwoitych warunkach, nawet według standardów współczesnych. Nad dziedzińcem góruje elegancka wieża zegarowa niegdysiejszej sali miejskiej, a w niewielkim przyrzecznym ogrodzie zobaczyć możemy chrzcielnicę przeniesioną tu z pobliskiego kościoła, Belford, w który obecnie znajduje się hostel. 

Well Court, Dean Village

Well Court, Dean Village, widok z drugiego brzegu rzeki

Well Court, Dean Village,

 Idąc dalej ścieżką wzdłuż rzeki można dojść do muzeów sztuki współczesnej w postaci Dean Gallery i Modern Art Gallery, w których niegdyś znajdowały się szpital i szkoła dla sierot.Ale to już temat na inny post...

widok sprzed Dean Gallery i Scottish National Modern Art Gallery na zamek edynburski